top of page
Szukaj
Zdjęcie autorahultajliteracki

ARCHIWUM STIEGA LARSSONA - Jan Stocklassa

28 lutego 1986 roku w centrum Sztokholmu został zastrzelony premier Szwecji Olaf Palme. Na skrzyżowaniu ulic Sveavägen i Tunnelgatan, około godziny 23.20, sprawca oddał dwa strzały z bardzo bliskiej odległości w plecy Palmego. Niemal natychmiast zostało wszczęte największe śledztwo w najnowszej historii tego kraju, mimo to, okoliczności zamordowania szwedzkiego premiera nie zostały wyjaśnione aż do dzisiaj. Domniemany sprawca, Christer Pettersson, został skazany przez sąd okręgowy, ale oczyszczony z zarzutów przez sąd wyższej instancji. Głównym podejrzanym o dokonanie zbrodni był Viktor Gunnarson, powiązany ze środowiskami skrajnej prawicy, a w szczególności z Europejską Partią Robotników. W 1996 pułkownik RPA Eugene de Kock zeznał, że Palme został zamordowany dlatego, że „zdecydowanie sprzeciwiał się apartheidowi, a Szwecja wniosła duży wkład w działalność ANC (The African National Congress)."


Czy na tym sprawa się kończy? Stare porzekadło mówi, że kłamstwo powtarzane tysiąckrotnie staje się prawdą, ale są na świecie ludzie, którzy potrafią obalić każde kłamstwo, nawet te, które z czasem wszyscy zaczynają wierzyć. Co wspólnego z zabójstwem ma Stieg Larsson? Nic, ale wiele wspólnego ma ze śledztwem w sprawie zabójstwa Olafa Palmego, którego nie dokończył, gdyż w 2004 roku zmarł na zawał serca. Dla wielu z nas Larsson pozostanie na zawsze tym, który powołał do życia Lisbeth Salander i Mikaela Blomkvista; tym, który stworzył kultową serię Millenium - najpoczytniejszy szwedzki kryminał w historii skandynawskiej literatury. Jednak zanim na świat przyszła Lisbeth i Mikael, Larsson był dziennikarzem i korespondentem, mocno zaangażowanym w sprawy polityczne Europy lat 80. i 90. Jako zadeklarowany lewicowiec wypowiedział wojnę skrajnej prawicy Szwecji i nacjonalistycznym grupom ekstremistycznym ówczesnego świata. Był wielkim zwolennikiem Olafa Palmego i po jego śmierci, wobec bezradności organów ścigania, postanowił osobiście przeprowadzić śledztwo, narażając się tym samym wielu ludziom i organizacjom.


Zwykle wszystko było proste. Pluton to planeta. Mleko jest zdrowe. Diesel - czystszy od benzyny. Pływanie bezpośrednio po posiłku grozi skurczem i utonięciem. Zabójstwo premiera Szwecji Olafa Palmego pozostanie na zawsze niewyjaśnione. Tymczasem stare prawdy coraz częściej są podważane i właśnie znowu nadeszła taka chwila. Nowa prawda brzmi: morderstwo Olafa Palmego da się wyjaśnić.

Jan Stocklasa to były szwedzki dyplomata, a obecnie dziennikarz. To połączenie pozwoliło mu na wyłączny dostęp do archiwów Stiega Larssona, które ten mozolnie przez lata gromadził, aby wyjaśnić śmierć szwedzkiego premiera. Niewielu ludzi wiedziało o tym śledztwie, tym większe było zaskoczenie, kiedy po latach archiwum zostało otwarte. Stocklassa ułożył wszystko w jedną całość, ale ta całość pełna była białych plam. Pozostało mu więc tylko jedno - podążyć śladem Larssona. Odkrywał kolejno pozostałe elementy układanki, poruszając się po grząskim gruncie pełnym niebezpieczeństw, aż wreszcie wszystko razem utworzyło prawdziwy obraz zabójstwa Olafa Palmego.

Archiwum Stiega Larssona to książka na miarę najlepszych szwedzkich kryminałów. To publikacja, w której po raz pierwszy jednym z głównych bohaterów stał się sam "ojciec" Millenium. Książka niebywale wstrząsająca, absolutnie ciekawa i napisana z wielkim rozmachem, łącząca przedruki archiwum Larssona z mozolną pracą Stocklassy. To literatura faktu, thriller, kryminał i sensacja w jednym. Stieg Larsson przemówił zza światów, a dzięki temu ta książka stała się prawdopodobnie najważniejszym dziełem w dorobku Jana Stocklassy. Być może nieco za późno, bo po 34 latach sprawa ta nie wzbudza już takich emocji, jak wtedy, a szkoda...

Mówi się, że czas goi rany... To, co w 1986 roku stało się narodową traumą Szwedów, dzisiaj jest już odległą historią... Jednak nie dla wszystkich, bo jak się okazuje, 10 czerwca 2020 szef szwedzkiej prokuratury Krister Petersson oświadczył, że premiera Szwecji Olofa Palmego zastrzelił niejaki Stig Engström, grafik pracujący w zlokalizowanym blisko miejsca zabójstwa biurze przedsiębiorstwa Skandia. Równocześnie Petersson zaznaczył, że Stig Engström zmarł w 2000 roku, w związku z czym śledztwo zostanie zamknięte. Mija się to zupełnie z tym, co ustalił Stieg Larsson oraz Jan Stocklassa.

Archiwum Stiega Larssona to książka, której nie wypada nie przeczytać. Jedna z ważniejszych publikacji w historii literatury faktu.


Wszyscy znający się na rzeczy wiedzą, jak druzgocący efekt może mieć jedna kula. Okazało się, że w tym przypadku przecięła ona rdzeń kręgowy, zniszczyła płuca, rozerwała tchawicę i przełyk, pozostawiając przy wyjściu z ciała otwór tak duży, że można by wrzucić do niego kapelusz. Śmierć nastąpiła natychmiast albo w ciągu kilku sekund. Pocisk był pełnopłaszczowy, aby mógł przebić ewentualną kamizelkę kuloodporną.

ŚWIATOWA SENSACJA

PRAWA DO KSIĄŻKI SPRZEDANO DO 25 KRAJÓW


Dziesięć lat po śmierci Stiega Larssona, autora Millenium, po raz pierwszy otworzono jego prywatne archiwa, w których zgromadził m.in. materiały związane z jego pracą w magazynie „Expo”. Wyłączny dostęp do archiwum zyskał reporter Jan Stocklassa. W dwudziestu kartonowych pudłach odkrył nieznany życiowy projekt Stiega Larssona: śledztwo dziennikarskie dotyczące śmierci premiera Szwecji Olofa Palmego – jednego z najbardziej znanych i zarazem kontrowersyjnych polityków ówczesnej Europy – który zginął zastrzelony na ulicy w Sztokholmie, a okoliczności tego morderstwa do dziś nie zostały wyjaśnione. Zebrane materiały układają się w przekonującą teorię dotyczącą tego, w jaki sposób zaplanowano to zabójstwo i kto za nie odpowiada.

Jest to fascynująca opowieść o śledztwie Stiega Larssona, o tym, jak pracował on nad rozwiązaniem zagadki, z którą nie poradziła sobie policja. Jan Stocklassa analizuje materiały bogatego śledztwa Larssona i teoria śmierci Palmego znów układa się w spójną całość, a Stocklassa podąża jej tropem. Finał będzie zaskakujący.


Czuję, że Twoja odpowiedź w sprawie Palmego to trik. Rozumiem, że wyznanie całej prawdy po tak długim czasie może stanowić problem. Widzę jednak, że Twoja odpowiedź nie jest szczera.

JAN STOCKLASSA

Ur. w 1965 roku, były szwedzki dyplomata, obecnie przedsiębiorca i dziennikarz. Studiował architekturę i reżyserię. Jako niezależny reporter wpadł na trop kontrowersyjnej historii związanej ze sprzedażą przez Szwecję samolotów bojowych na Bliski Wschód. Za reportaż na ten temat otrzymał Great Journalist Award.






Tytuł: Archiwum Stiega Larssona

Autor: Jan Stocklassa

Wydawnictwo: Post Factum (Sonia Draga)

Data wydania: 7 listopada 2018

Wydanie: I

Tytuł oryginalny: Stieg Larssons arki. Nyckeln tiul Palmemordet

Tłumaczenie: Elżbieta Ptaszyńska-Sadowska

Premiera: 2018

Projekt okładki: Harvey Macaulay | Imperiet.dk (adaptacja: Wydawnictwo Sonia Draga)

Liczba stron: 532

Oprawa: miękka ze skrzydełkami

Format: 143 x 205 mm (dostępna również w formie e-book)

ISBN: 978-83-8110-563-7


OCENA: 10/10


















POLECAMY RÓWNIEŻ TEGO WYDAWNICTWA:

Reportaż Phillipsa o czystkach etnicznych w hrabstwie Forsyth w stanie Georgia to wstrząsający dowód na to, jak głęboko sięgają korzenie przemocy na tle rasowym w Ameryce. Na przełomie XIX i XX wieku w Forsyth mieszkała duża społeczność afroamerykańska, w skład której wchodzili m.in. nauczyciele, rolnicy, kupcy czy służący. Wielu z nich posiadało własne gospodarstwa i ziemie. We wrześniu 1912 r. trzech młodych, afroamerykańskich robotników zostało oskarżonych o gwałt i zamordowanie białej dziewczyny...








ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY AUTORÓW I WYDAWCÓW


•ZAPOWIEDZI•

•PROMOCJE•

•PREMIERY•

•RECENZJE•

•WYWIADY•

•PATRONAT MEDIALNY•


+48 698 800 944

36 wyświetleń0 komentarzy

Ostatnie posty

Zobacz wszystkie

Comments


bottom of page