top of page
Szukaj
Zdjęcie autorahultajliteracki

CHŁOPIEC W PASIASTEJ PIŻAMIE - John Boyne

John Boyne przyznał, że nie ma bladego pojęcia o II Wojnie Światowej, a tym bardziej o obozach koncentracyjnych. Siadając do pisania Chłopca w pasiastej piżamie, musiał obejrzeć kilka filmów, przeczytać kilka książek i pobuszować w Internecie. Jaki był tego efekt? Książka podzieliła czytelników tak bardzo, że postanowili się jej przyjrzeć historycy. Ci nie zostawili suchej nitki na autorze, określając go grafomanem, kłamcą i tandeciarzem.


Wielu z tych krytycznie nastawionych twardogłowych zapomniało jednak o tym, że John Boyne nie napisał książki historycznej, a dramat obyczajowy, umieszczony na tle historycznym. Fakt, że przerysowanym, nie znaczy, że autor jest kłamcą. Z całym szacunkiem do panów i pań historyków, ale jeśli ktoś porównuje fikcję literacką do autentycznych wydarzeń historycznych, nie powinien takich książek w ogóle dotykać. W 2007 roku byliśmy na spotkaniu z autorem w Dublinie i padło tam mnóstwo oskarżeń, od których Boyne wytłumaczył się w sposób wyśmienity, a jednocześnie bardzo prosty. Podkreślił on z całą stanowczością, że Chłopiec w pasiastej piżamie nie ma nic wspólnego z faktem historycznym, a tło, jaki wybrał do tej książki, miało podkreślić dramaturgię i różnice społeczne ludzi na całym świecie, a także bezsensowność wmawianych światu ideologii. To, że w książce jest mnóstwo absurdalnych scen, które nie miałyby prawa bytu w realnym świecie, nijak ma się do kontekstu książki, w której chodzi przede wszystkim o miłość, przyjaźń i niedorzeczne różnice, jakie dzielą świat od zarania dziejów. Boyne wskazuje w tej książce, do czego jest zdolny człowiek dorosły względem dziecka i jak wiele z tej dziecięcej niewinności tracimy, wchodząc w dorosłe życie.


Bruno zawsze chciał być inny niż chłopcy, którzy wiecznie nasłuchują przez dziurkę od klucza albo przy kominku...

Pod żadnym pozorem nie wolno kategoryzować tej książki jako wojenna czy historyczna, to klasyczny dramat obyczajowy na miarę Przebudzenia Olivera Sacksa czy Lotu nad kukułczym gniazdem Kena Keseya. W tej książce nieważne jest tło czy miejsce, lecz sami bohaterowie, ich przemiana duchowa i przede wszystkim interakcja międzyludzka, a tu John Boyne spisał się wyśmienicie. Błędem natomiast jest wytykanie nieścisłości autorowi, bo oznacza to, że czytelnik "łyknął" tę powieść bez zrozumienia.

Chłopiec w pasiastej piżamie jest książką genialną w swej prostocie i mocno przegadaną, co w tym przypadku jest ogromnym jej atutem. Na szczególną uwagę zasługuje matka Bruna (głównego bohatera), trywialna i wyniosła, a jednocześnie odrealniona, choć z drugiej strony pełna ukrytej miłości i empatii, której przez wzgląd na męża nie może uzewnętrzniać - niesamowicie nakreślona postać.

Dzieciństwo i faszyzm to tylko podkreślniki dobra i zła, najlepsza esencjonalność tych dwóch podstawowych pojęć etycznych. Gdyby autor wybrał ich inne dopełnienie, książka mogłaby stracić na przejrzystości i sile rażenia. Zagrał na emocjach i zrobił to najlepiej, jak tylko się dało.

Jeśli będziemy się upierać przy tym, że książka jest zakłamana i nieprawdziwa, że burzy obraz prawdy historycznej, to będziemy musieli podchodzić w ten sposób do każdej historii w literaturze. Kosmos nie jest taki jak w książkach, miłość wcale nie wygląda tak w prawdziwym życiu, jak w literaturze, a policjanci ścigający seryjnych morderców nie istnieją w takiej formie, jaką serwują nam pisarze. Utarło się w Polsce, że jeśli tłem książki jest II Wojna Światowa, to musi być na faktach, a detale muszą się zgadzać. Nie, nic z tych rzeczy. Chłopiec w pasiastej piżamie jest dowodem na to, że fikcja literacka może zagarniać i zmieniać prawdę historyczną na swoje potrzeby, bo ma do tego pełne prawo. Tym bardziej, kiedy powstaje tak dobra i mądra powieść.


Bruno coraz częściej rozmyślał o dwóch stronach ogrodzenia, a przede wszystkim o tym, dlaczego je wzniesiono.



Wstrząsająca historia pięknej przyjaźni

na przekór złu szalejącej wojny.


Dwóch chłopców i dwa światy… Obaj urodzili się w tym samym dniu, miesiącu i roku, ale los traktował ich do pewnego czasu zupełnie inaczej.

Bruno, syn niemieckiego oficera, żyje podczas wojny, prawie w ogóle jej nie doświadczając, nie mając świadomości, że ona trwa tuż obok, pochłania ofiary.

Szmul, syn żydowskiego zegarmistrza, zna wojnę od tej najgorszej, najbardziej nieludzkiej strony. To ona odebrała mu spokojne dzieciństwo, bezpieczeństwo, przyszłość oraz członków rodziny.

Spotkanie chłopców ma wymiar symboliczny. Odbywa się na granicy dwóch światów. Okazuje się, że przekroczenie jednego z nich powoduje, że stają się równi, ale na pewno nie szczęśliwsi,a może jednak…?

Światowy bestseller przetłumaczony na kilkadziesiąt języków, zekranizowany w 2008 roku. Laureat irlandzkiej nagrody literackiej Irish Book Awards 2007 w dwóch kategoriach: „książka dziecięca” oraz „nagroda czytelników”. Powieść nominowana do Carnegie Medal, Borders Original Voices Award, a także do bardzo prestiżowej brytyjskiej nagrody literackiej, Galaxy British Book Awards, w kategorii „książka dla dzieci”. Książka Chłopiec w pasiastej piżamie sprzedała się w nakładzie przekraczającym 5 mln egzemplarzy. Znalazła się również na pierwszym miejscu listy bestsellerów „New York Timesa”.


Zwiastun ekranizacji "Chłopca w pasiastej piżamie".


W nieprzeniknionym mroku i zgiełku Bruno nadal ściskał dłoń Szmula i pomyślał, że choćby nie wiadomo co, nie puści jej przenigdy.

JOHN BOYNE

Urodził się w 1971 roku w Dublinie.

Studiował literaturę angielską na Trinity College w Dublinie oraz kreatywne pisanie na University of East Anglia w Norwich.

Jest autorem siedmiu książek dla dorosłych, oraz trzech skierowanych do młodszych czytelników. Jego powieści publikowane są w 46 językach.





Tytuł: Chłopiec w pasiastej piżamie

Autor: John Boyne

Wydawnictwo: Replika

Data wydania: 14 stycznia 2020

Tytuł oryginalny: The Boy in the Striped Pyjamas

Tłumaczenie: Paweł Łopatka

Premiera: 2006

Projekt okładki: Mikołaj Piotrowicz

Liczba stron: 204

Oprawa: Twarda

Format: 130 x 200 mm

ISBN: 978-83-66481-02-2


OCENA: 10/10
















POLECAMY RÓWNIEŻ TEGO WYDAWNICTWA:

Co zrobiłaś, że żyjesz, gdy tylu tam zginęło?

Rok 1947, Brooklyn Zofia – piękna, delikatna córka polskiego antysemity i była więźniarka obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu nie potrafi się uporać z demonami przeszłości. Jej kochanek, Natan – żydowski intelektualista i schizofrenik, żyje obsesyjnym pragnieniem odwetu za zbrodnie wojenne. Stingo, początkujący pisarz i ich sąsiad przeżywa fascynację obojgiem, bezgranicznie zakochuje się w Zofii i zostaje powiernikiem jej skrywanych, obozowych przeżyć... WIĘCEJ O KSIĄŻCE










ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY AUTORÓW I WYDAWCÓW


•ZAPOWIEDZI•

•PROMOCJE•

•PREMIERY•

•RECENZJE•

•WYWIADY•

•PATRONAT MEDIALNY•


+48 698 800 944

791 wyświetleń0 komentarzy

Ostatnie posty

Zobacz wszystkie

Komentarze


bottom of page