Hollywood, lata 30. XX wieku, rekordowo wysokie bezrobocie. Gigantyczny maraton taneczny przyciąga rzesze znęcone obietnicą darmowego wiktu i tysiąca dolarów dla zwycięzcy: bezrobotnych aktorów, łowców nagród i ludzi bez perspektyw. Rozpoczyna się dziwna pogoń spoconych par za kołem fortuny. Dla niektórych stawką jest życie… Powieść Czyż nie dobija się koni? jest uznawana za pierwszą amerykańską powieść egzystencjalną; jej autora stawiano na równi z Hemingwayem i Faulknerem, a w 1969 roku Sydney Pollack dokonał słynnej ekranizacji tej powieści, w której główną rolę zagrała Jane Fonda.
Kiedy McCoy oddawał maszynopis tej książki swojemu wydawcy, Ameryka wychodziła waśnie z głębokiego kryzysu. Był rok 1935, traumatyczne przeżycia wielu Amerykanów odcisnęły głębokie piętno na artystów wszelakich obszarów. Powstała nowa fala wybitnych artystów, których połączyła wrażliwość, ambicja, chęć zmiany kulturowej i ciężkie doświadczenia trudnego okresu przełomu 20. i 30. lat XX wieku. Powstała fala, która zmyła przeszłość, przynosząc jednocześnie tsunami świetności twórczej, trwającej kolejnych 30 lat, aż do następnego tąpnięcia gospodarczego. Ironią jest, iż ta "nowa fala" składała się przede wszystkim z artystów doświadczonych, mających na swoim koncie znaczne sukcesy; ludzi urodzonych jeszcze w XIX wieku. To jednak oni potrafili wykorzystać wielki amerykański kryzys do tego, aby nakreślić w sztuce nowy trend, nazwany później przez New York Times Sztuką dla mas. Reżyser Frank Capra, muzyk Benny Goodman, scenarzysta Donald Ogden Stewart, fotografka Dorothea Lange, malarka Isabel Bishop, czy pisarz Horace McCoy to prawdopodobnie najwybitniejsi przedstawiciele tego nurtu i twórcy dzieł ponadczasowych, którzy zamiast wzorować się na wielkich nazwiskach z przeszłości, postanowili stworzyć coś własnego, coś innego, coś wyjątkowego, jednocześnie starając się oddać ducha upadku Ameryki, w którą wierzyli, że mimo wszystko, zdoła podnieść się z kolan i wrócić na właściwe tory.
Opowieść o czasach wielkiego kryzysu przepełniona tańcem i rozpaczą.
Co ja mogłem powiedzieć...? Wszyscy ci ludzie wiedzieli, że ją zabiłem. Jedyna osoba, która mogła mi pomóc, również nie żyła. Stałem więc tylko i patrząc na sędziego, kręciłem głową.
Bohaterem tej niezwykłej opowieści jest Robert Syverten, naiwny młodzian z Hollywood, marzący o karierze reżysera filmowego. Historia zaczyna się od wyroku na Robercie za morderstwo...
Krótka powieść o jeszcze krótszych rozdziałach, naszpikowana smutkiem, potem, dramatem, brudem, chciwością, łajdactwem, pędzi lotem błyskawicy przez historię osadzoną w czasach kryzysu, w których młodzież w zastraszającym tempie sięga dna, choć wciąż się stara, mając nadzieję, że ten koszmar kiedyś się skończy i nastaną lepsze czasy. Jednak nie wszyscy są tego zdania, jak choćby Gloria, dla której świat jest miejscem paskudnym, a jej życie niewarte jest funta kłaków. Wszystkie jej decyzje - choć powodowane w jej mniemaniu dobrymi intencjami - okazują się chybione, co w końcu prowadzi do tragedii.
Muzyczne tło tej powieści to taneczny rollercoaster, w genialny sposób oddający ducha tamtych czasów, zestawiający głód sukcesu i ambicję z chciwością i kunktatorstwem.
Jak Autorowi udało się zmieścić i uporządkować tak wiele emocji w taj krótkiej historii? Cóż, Lee J. Richmond argumentował, że "Z wyjątkiem Miss Lonelyhearts i Dzień szarańczy Nathaniela Westa, powieść McCoya jest bezsprzecznie najlepszym przykładem absurdalnego egzystencjalizmu w amerykańskiej fikcji". W 2011 roku Anita Sethi dla The Guardian napisała: „Brutalność tej historii jest równoważona przez poetyckie piękno i precyzję narracji McCoya, która koncentruje się na myślach i aspiracjach postaci z zewnątrz, ich niespokojnych głosach pozostających w pamięci. W naszym świecie przelotnej sławy telewizji reality ta surowa, pilna powieść wydaje się bardziej aktualna niż kiedykolwiek."
Warto na koniec dodać, że powieść ta drukowana jest nieprzerwanie od 1935 roku aż po dziś dzień, a w lutym 2019 roku, dzięki wydawnictwu Zysk i S-ka, ukazało się najładniejsze wznowienie w języku polskim w całej historii tej książki na polskim rynku wydawniczym.
Jesteś najbardziej ponurą osobą, jaką w życiu spotkałem. Czasem myślę, że byłoby dla ciebie lepiej, gdybyś naprawdę umarła.
"Pierwsza amerykańska powieść egzystencjalna".
- Simone de Beauvoir | francuska pisarka, filozofka i feministka -
"Ukazuje najbardziej okrutną stronę życia".
- Saturday Review of Literature -
"Smutna opowieść o amerykańskiej rzeczywistości, którą McCoy sportretował w postaci apokaliptycznego maratonu tanecznego na początku lat trzydziestych".
- The New York Times -
HORACE McCOY
(14.04.1897 - 15.12.1955)
Amerykański pisarz, dziennikarz i twórca scenariuszy filmowych. Pracował jako redaktor w dziale sportowym, pisał opowiadania dla popularnych czasopism, scenariusze westernów i dramatów kryminalnych. Przez jakiś czas był też stróżem porządku w lokalach nocnych w Santa Monica i podczas tej pracy znalazł inspiracje dla swojej najsłynniejszej powieści Czyż nie dobija się koni?
Tytuł: Czyż nie dobija się koni?
Autor: Horace McCoy
Wydawnictwo: Zysk i S-ka
Data wydania: 18 lutego 2019
Tytuł oryginalny: They Shoot Horses, Don't They?
Tłumaczenie: Lesław Haliński
Premiera: 1935
Liczba stron: 148
Oprawa: Twarda z obwolutą
Projekt okładki: Barbara i Przemysław Kida
Format: 135 x 205 mm
ISBN: 978-83-8116-576-1
POLECAMY RÓWNIEŻ TEGO WYDAWNICTWA:
Jedna z najsłynniejszych powieści o upadku kultury i cywilizacji, która weszła na stałe do kanonu najważniejszych dzieł XX wieku.
Grupa chłopców, którzy jako jedyni ocaleli po katastrofie lotniczej, znajduje schronienie na bezludnej wyspie. Początkowo rozbitkowie, pozbawieni nadzoru dorosłych, cieszą się wolnością w rajskiej scenerii z dala od cywilizacji. Jednak ich wysiłki, by stworzyć własne małe społeczeństwo, prowadzą do katastrofy, a przygoda obraca się w koszmar... WIĘCEJ O KSIĄŻCE
w każdą niedzielę od 09:00 do 11:00 www.zysk.com.pl www.hultajliteracki.pl www.halo.radio #horacemccoy #czyzniedobijasiekoni #klasykaliteratury #wydawnictwozysk #wydawnictwozyskiska #zyskiska #zysk #literaturaamerykanska #hultajliteracki #recenzja #haloradio #halotusieczyta
ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY AUTORÓW I WYDAWCÓW •ZAPOWIEDZI• •PROMOCJE• •PREMIERY• •RECENZJE• •WYWIADY• •PATRONAT MEDIALNY• hultajliteracki@ivovuco.com +48 698 800 944
Comments