Ta książka jest jak powieść Charlesa Dickensa, i choć to literatura faktu, a ściślej mówiąc biografia, to ma wszystko, co potrzebne, aby uznać ją za powieść społeczno-obyczajową najwyższych lotów. Pięknie wydana, pięknie napisana, wspaniała historia. I choć często smutna oraz przygnębiająca, tocząca się w czasach spływających rzeką krwi, brudu i gniewu, to jednak... nie brak jej piękna i humoru! Nietypowy sposób pisania biografii, który sprawia, że mamy do czynienia z czymś ponadczasowym i absolutnie wspaniałym. A Mała to dziewucha na schwał!
Bardzo dobrze, że ta książka została napisana. Bardzo dobrze, że przez Carey'a i że w taki sposób. Długo się zastanawiałem, sięgając pamięcią daleko wstecz, czy kiedykolwiek wcześniej podobną powieść biograficzną czytałem i stwierdzam jednoznacznie, że nie! Od jakiegoś czasu przymierzam się do napisania biografii pewnego pisarza, ale już teraz wiem, że choćbym dostał za nią literackiego Nobla, choćbym sprzedał więcej egzemplarzy, niż ludzi jest na świecie, nie będzie ona tak dobra, jak biografia Madame Tussaud autorstwa Edwarda Carey'a. Żadna biografia już nie będzie tak dobra! Ta powieść pochłonęła mnie bez reszty. Po raz pierwszy w życiu czytając książkę, przeniosłem się do czasów, o których opowiada i szedłem z bohaterką ramię w ramię, fotografując ją swoim umysłem. Kiedyś był taki film: "Niekończąca się opowieść", w której chłopiec znajduje książkę, a tą wciąga go dosłownie do środka, każąc mu być częścią historii. Tak właśnie miałem z książką Mała.
Olśniewająca, pełna cierpkiej ironii i oryginalna powieść o ambitnej sierocie, która w dziwnych, niespokojnych czasach przeistacza się w legendarną Madame Tussaud.
W tym samy roku, gdy pięcioletni Wolfgang Amadeusz Mozart skomponował swój menuet na klawesyn, a Brytyjczycy odbili indyjskie Pondicherry z rąk Francuzów, dokładnie wtedy, kiedy po raz pierwszy opublikowano melodię Trzy kurki, a więc w 1971 roku, podczas gdy w salonach miasta Paryża snuto opowieści o bestiach w zamkach, mężczyznach z sinymi brodami, królewnach, które nie chciały wie obudzić, kotach buty noszących, trzewikach ze szkła, najmłodszych dzieciach z czubkiem włosów na głowie córkach przyobleczonych w oślą skórę, a w londyńskich klubach rozprawiano o koronacji króla Jerzego III i królowej Charlotty - wiele mil od wszystkich tych wydarzeń, w małej alzackiej wiosce, w przytomności rumianej akuszerki, dwu miejscowych dziewcząt i przerażonej matki narodziło wie pewne wątłe dziecko.
Baśniowa narracja książki, a przy tym prawdziwa historia, tak niezwykła, że czasami nawet trudno w nią uwierzyć, a jednak wszystko jest tu przerażająco prawdziwie.
Mimo iż książka napisana przez współczesnego autora, to jednak narracja prowadzona tu jest w pierwszej osobie, przez bohaterkę książki, którą jest wspaniała i legendarna Madame Tussaud.
Akcja toczy się w moich ulubionych miastach Londynie i Paryżu, i choć to były zupełnie inne miasta, brudne, niebezpieczne, cuchnące, a bieda kontrastowała z bogactwem niczym czerń z bielą, to jednak są to miasta, które dążę ogromnym sentymentem i bywam w nich tak często, jak tylko się da. I proszę mi wierzyć, że równie często zaglądam do Muzeum Madame Tussaud, gdzie prócz figur woskowych współczesnych ludzi, zwiedzać można część poświęconą czasom opisanych w książce Mała. Po lekturze tej powieści wiem na pewno, że kolejna wizyta w tych miastach to również kolejna obowiązkowa wizyta w Muzeach Figur Woskowych.
Autor cudownie i perfekcyjnie oddał ducha tamtych czasów, wspaniale opisał miasta i wczuł się w postać Anne Marie Grosholtz idealnie i gdyby książkę podpisano nazwiskiem bohaterki, uwierzyłbym w to bez mrugnięcia okiem.
Wspaniała konstrukcja, piękny język, wyważone emocje, aczkolwiek w wielu momentach sięgające zenitu.
To zdecydowanie najwspanialsza powieść biograficzna, jaką przeczytałem, a było tego naprawdę dużo. W moim odczuciu jest to numer jeden wśród biografii. Jestem przekonany, że jeszcze nie raz do niej wrócę i cieszę się niezmiernie, że miałem okazję przeczytać tę książkę.
Nie chciałbym żyć w czasach opisywanych przez Carey'a, ale prawdę mówiąc, chciałbym mieć w sobie tyle ikry co Mała.
Jeśli czytaliście kiedykolwiek Do zobaczenia w zaświatach Pierre'a Lemaitre'a, to Mała niesie w sobie podobny gejzer emocji, bo choć to dwie skrajnie różne książki, to jednak są one do siebie bardzo podobne pod względem literackiego piękna, wzruszenia, dramatów i walki o lepsze jutro. Absolutny majstersztyk literacki w obu przypadkach, choć u Edwarda Careya jest dużo więcej subtelności.
Witaj w hańbie Paryża. Nazwa oficjalna: Hôtel-Dieu, Dom Boży. Znany tez jako Jama Śmierci. Księża i zakonnice biegają tu w tę i we w tę, księża przenosić chorych z łóżka do łóżka, nieporadnie usiłują zapanować nad chorobami, szerzą infekcje, próbując szerzyć Słowo Boże. Tego właśnie lęka się paryska biedota, owych zawilgoconych murów.
W roku 1761, w niewielkiej alzackiej wiosce na świat przychodzi dziewczynka o ogromnym sercu. Po śmierci rodziców mała Marie trafia do terminu u chudego jak szczapa, ekscentrycznego rzeźbiarza znanego jako doktor Curtius.
Ten geniusz wosku oraz anatomii zabiera ją ze sobą na gwarne ulice Paryża, w owo "szaleńcze pomieszanie budynków i ludzi", gdzie znajdują kwaterę u apodyktycznej wdowy Picot i jej cichego, bladego syna. Przerabiają opuszczony Małpi Dom w wystawę figur woskowych, która wkrótce staje się prawdziwą sensacją. Marie, o której talencie artystycznym robi się coraz głośniej, wezwana zostaje do pałacu w Wersalu, a tam poznaje króla, ulega czarowi księżniczki i ma okazję zobaczyć władczą Marię Antoninę w połogu.
Mała Marie urzeka ciekawością świata, niewinnością i mądrością, ale przede wszystkim niezłomnością. Zakochuje się, naraża życie, by ratować innych, i bierze los we własne ręce. Woskowy interes rozkwita - Gabinet Doktora Curtiusa wystawia figury wybitnych postaci, od Jean-Jacques’a Rousseau po Benjamina Franklina, ale też daje schronienie podejrzanym typom.
Tymczasem w Paryżu, poza murami pałacu, zaczyna wrzeć, a rozwścieczony motłoch żąda głów. A tych w gabinecie figur woskowych jest całe mnóstwo...
Mała to współczesne arcydzieło: błyskotliwa opowieść o niewinnych i łotrach, filozofach oraz więźniach, o królach i sługach, żywych oraz martwych, ale przede wszystkim o nieulękłym dziewczęciu, które uwieńczyło ich wszystkich w dosyć szczególny sposób.
Powieść nominowana do wielu nagród literackich, m.in. Walter Scott Prize for Historical Fiction i Rathbones Folio Prize.
Książka Roku "The Times"
"Cudownie napisana (i zilustrowana!) opowieść o życiu Marie Tussaud, czyli o tym, jak z małego nasionka wyrasta wielkie drzewo. Książka, której nie można przeoczyć."
- Olga Tokarczuk -
"W "Małej" Edwarda Careya Madame Tussaud, założycielka słynnego gabinetu figur woskowych, opowiada o dziwnych kolejach swego losu i dziwnych czasach, w jakich przyszło jej żyć, obejmujących między innymi niemal zgubną dla niej Rewolucję Francuską – sezon polowania na głowy. Nie przegapcie tej niezwykłej powieści!"
- Margaret Atwood -
"Zachwycająca, ekscentryczna, zaskakująca."
- Eleanor Catton -
"Jedna z najbardziej oryginalnych powieści roku. Zabawna, poruszająca, miejscami makabryczna i w osobliwy sposób afirmująca życie. Nadzwyczajne osiągnięcie literackie. Carey, który w młodości pracował w londyńskim gabinecie figur woskowych Madame Tussauds przy Marleybone Road, wspaniale uchwycił ironię i makabreskę tego świata. Powieść jest bogato ilustrowana pięknymi rycinami przedstawiającymi modele anatomiczne."
- The Times -
"Bogata, wciągająca powieść. Żywa, oddziałująca na zmysły i ogromnie poruszająca."
- The Guardian -
"Historia Marie jest fascynująca sama w sobie, ale talent literacki Careya czyni jej życiową ścieżkę czymś absolutnie cudownym."
- Danielle Trussoni | New York Times Book Review -
"Fantazyjna, mroczna, ogromnie poruszająca. Książka do czytania w migoczącym blasku świec…"
- Nigel Slater -
""Mała" to nadzwyczajne osiągnięcie. Oddajcie się lekturze pierwszych kilku stron, a nie oderwiecie się od niej aż do końca. Zachwyciła mnie nie tylko sama historia i jej jakże ludzka groteskowość, ale również dynamika, z jaką autor prowadzi narrację. Pasjonująca książka, tak zmyślna, dziwna i przesycona prawdami o potencjale i pomysłowości człowieka, że trudno ją do jakiejkolwiek innej porównać."
- Gregory Maguire -
"Istny skarb, powieść przyprawiająca o dreszcz rozkoszy. Zmysłowa i przejmująca, makabryczna i radosna: "Mała" Edwarda Careya to prawdziwy triumf literatury, to jedna z najbardziej upajających powieści, jakie przeczytałam. Nie chciałam rozstać się z Marie ani na chwilę."
- Sarah Schmidt | autorka książki Zobacz, co zrobiłam -
"Fascynująca! Jeśli zapomnieliście, po co w ogóle czyta się powieści, Edward Carey dobitnie wam o tym przypomni."
- Alexander Chee -
""Mała" to powieść pełna wigoru, wdzięku, ciepła i humoru, traktująca o udrękach i osobliwościach ludzkiej natury. Carey nie ma sobie równych."
- Kelly Link -
Ja miałam coś lepszego: głowy. Namacalne głowy. A teraz wśród nich także Napoleona.
EDWARD CAREY
Urodził się w Wielkiej Brytanii, w Norfolk, podczas kwietniowej burzy. Podobnie jak jego dziadek i ojciec, oficerowie Królewskiej Marynarki Wojennej, uczył się w Pangbourne Nautical College. Tam zainteresował się teatrem i po ukończeniu szkoły dołączył do National Youth Theatre przy Uniwersytecie w Hull. Jest autorem kilkunastu książek, przetłumaczonych na 13 języków, i sztuk teatralnych wystawianych z powodzeniem w kraju oraz za granicą. Wiele swoich książek zilustrował - zawsze rysuje postaci, o których pisze. Najczęściej to teksty stanowią inspirację dla ilustracji, ale bywa też odwrotnie. Mieszkał do tej pory w Anglii, Francji, Rumunii, Niemczech, Irlandii, Danii, Stanach Zjednoczonych i na Litwie. Obecnie żyje w Austin, w Teksasie, gdzie prowadzi warsztaty creative writing na uniwersytecie.
Tytuł: Mała
Autor: Edward Carey
Wydawnictwo: Prószyński i S-ka
Data wydania: 1 września 2020
Tytuł oryginalny: Little
Tłumaczenie: Tomasz Wilusz
Premiera: 2018
Liczba stron: 528
Oprawa: twarda
Format: 151 x 231 mm
ISBN: 978-83-8169-331-8
POLECAMY RÓWNIEŻ TEGO WYDAWNICTWA:
„Okudżawa” Dmitrija Bykowa to pierwsza w Polsce obszerna biografia rosyjskiego śpiewającego poety (obrażał się, gdy nazywano go bardem). Chociaż od lat sześćdziesiątych piosenki Okudżawy (1924–1997) cieszą się w Polsce niezmiennym powodzeniem, prawie nic nie wiemy o życiu ich autora. Sam starał się mówić o nim jak najmniej. A jest to życiorys tragiczny, będący odzwierciedleniem całej epoki porewolucyjnej Rosji od lat represji stalinowskich po epokę "zastoju" Breżniewa i upadek ZSRR... WIĘCEJ O KSIĄŻCE
#edwardcarey #mala #madametussaud #wydawnictwoproszynski #proszynski #biografia #hultajliteracki #recenzja #haloradio #halotusieczyta #powiescbiograficzna ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY AUTORÓW I WYDAWCÓW
•ZAPOWIEDZI•
•PROMOCJE•
•PREMIERY•
•RECENZJE•
•WYWIADY•
•PATRONAT MEDIALNY•
+48 698 800 944
Comments