Ulica Nadbrzeżna położona w ubogiej dzielnicy portowego miasta Monterey jest domem "dziwek, alfonsów, szulerów", ale wystarczy spojrzeć na nich z innej perspektywy, by uznać, że to "święte, aniołowie, męczennicy i błogosławieni". Wśród nich żyją Henry, malarz zbierający kawałki drewna, by zbudować łódź, Lee Chong - właściciel niewielkiego sklepu, w którym jest wszystko, i Doktor z laboratorium biologicznego, doglądający chorych i leczący nieszczęśliwe dusze. To zaledwie kilka budynków, ale ludzie i historie, które skrywa ulica, emanują miłością, ciepłem, zrozumieniem i przywracają wiarę w proste wartości. W Monterey, mieszkańcy nazywają Cudownym Czwartkiem każdy dzień po Kiepskiej Środzie, która zwyczajnie do najbardziej udanych nie należy. W "Cudownym Czwartku" powracamy do znanych, a także nowych mieszkańców dzielnicy tuż po drugiej wojnie światowej.
Dwa kapitalne opowiadania, które tworzą dwuczęściową opowieść o (nie)zwykłych ludziach zamieszkujących jedną z ulic marnej dzielnicy kalifornijskiego miasteczka Monterey. Dzisiaj nie ma już śladu po biednej dzielnicy, Monterey jak i sama ulica Nadbrzeżna (wcześniej nosiła nazwę Ocean View Avenue, a nazwę zmieniono po tym, jak książka odniosła sukces) to teraz miejsce ekskluzywne, pełne turystów, Mekka wielbicieli Steinbecka oraz popularna lokalizacja wśród filmowców Hollywood. Steinbeck był jednak świadkiem zupełnie innej rzeczywistości, którą skrzętnie spisał w dwóch opowiadaniach, w Ulicy Nadbrzeżnej i w Cudownym Czwartku. Dzięki swoim opowiadaniom stał się jednym z tych (być może nieświadomie), którzy zmienili bieg historii tego miejsca.
Kolejny niezapomniany tom amerykańskiego mistrza prozy! Życiowe potyczki wypełnione śmiechem, łzami i nostalgią.
Monterey zmieniało się na przestrzeni lat bardzo gwałtownie, rządzili nim na zmianę marynarze, gangi, politycy i przedsiębiorcy, ale od 1945 roku, czyli od chwili, kiedy ukazała się Ulica Nadbrzeżna pewne jest to, że John Steinbeck jest tam czczony niczym Bóg i to on jest najbliższy sercu tego miasta. Człowiek, który w sposób niezwykle urzekający opisał to miejsce i wprowadził na stałe do panteonu lokalizacji literackich, które na mapie turystycznej są punktem obowiązkowym.
Steinbeck przemalował obraz nędzy i rozpaczy w cudowny pejzaż dnia codziennego, gdzie choć ludziom żyje się ciężko, to nie zamieniliby się z nikim, bo mimo wszystko kochają swój dom, swoich sąsiadów i swoje życie. Na pierwszy rzut oka obie opowieści można odebrać jako farsę, ale te historie farsą nie są, bo od tych opowiadań bije niezwykły sentyment do tego miejsca i tych ludzi. Steinbeck zdaje się wielbić ulicę Nadbrzeżną i jej mieszkańców, udowadniając czytelnikowi, że piękno znaleźć można wszędzie, a czytając między wierszami w każdym dramacie odnajdziemy momenty pełne ikry, zabawne, ciekawe i piękne.
Ulica Nadbrzeżna w Monterey w Kalifornii to poemat, smród, ogłuszający hałas, feeria świateł, pieśń, mania, nostalgia, sen. Ulica Nadbrzeżna to śmietnisko zardzewiałej blachy, żelaza i połamanych desek, szczerbaty bruk, zarosłe chwastem place i stosy złomu, zbudowane z falistej blachy wytwórnie konserw rybnych, knajpy, restauracje i burdele, małe, ciasne sklepy spożywcze, laboratoria i hoteliki. Jej mieszkańcy to, jak ktoś się kiedyś wyraził, "dziwki, alfonsi, szulerzy i skurwysyny".
Cudowny Czwartek to sequel Ulicy Nadbrzeżnej, który powstał dziewięć lat później, a więc po niemal dekadzie autor wrócił do swoich bohaterów, by przedstawić ich na nowo. Jest ich tu sporo, jednak niektórzy są wyłącznie epizodem, tłem, a inni postaciami wiodącymi. Historie zawarte w obu tomach są krótkie i treściwe, dzisiaj odczytywane jak flashbacki z dalekiej przeszłości, po której nie zostało wiele śladów. Wszystkie jednak opowiedziane w typowy dla Steinbecka sposób, z jednej strony mocny i bezkompromisowy, z drugiej zaś gładki i piękny. Wiemy przecież, że Steinbeck był sprzecznością samą w sobie, zaskakującą i nieokiełznaną, co udowadniał w każdej swojej powieści.
Prawdą natomiast jest, że te dwa opowiadania są zupełnie inne od pozostałych książek autora, nie ma w niej mocy zniszczenia, nie ma w niej zła jako siły sprawczej kolejnych wydarzeń, a punktem zapalnym (jeśli w ogóle taki istnieje) nie jest tu bunt przeciw niesprawiedliwości świata wobec istnienia ludzkiego. To zupełnie odwrotny obraz człowieczeństwa, wciąż biedny i z problemami, ale dobry, czuły i raczej radosny, mimo wszystko. Ulica Nadbrzeżna / Cudowny Czwartek naprawdę jest książką zaskakującą, biorąc pod uwagę, że autorem jest właśnie John Steinbeck. To jakby się nagle okazało, że Quentin Tarantino napisał scenariusz do filmu O północy w Paryżu. Wyjątkowa to rzecz i warta przeczytania. Co ciekawe, za każdym razem znajdziemy w tych nowelach coś nowego, coś, co umknęło nam poprzednim razem.
I jeszcze jedno, opisy... Napiszę tu krótko: Steinbeck jest mistrzem deskrypcji. Amen.
Gdy do Monterey i na ulicę Nadbrzeżną przyszła wojna, w ten czy inny sposób, w mniejszym lub większym stopniu, dotknęła wszystkich. Nie było nikogo, kto by nie ucierpiał z jej powodu. Udział wytwórni konserw w wojnie sprowadził się do tego, że wyłowiono, po zniesieniu poprzednich limitów, wszystkie ryby. I choć zrobiono to z patriotycznych pobudek, ryby przepadły bezpowrotnie. Ten sam los spotkał ostrygi w Alice. Zjedli wszystkie.
Nowy tom serii Steinbecka od wydawnictwa Prószyński i S-ka jest wydany tak samo pięknie, jak poprzednie tomy, co też nie dziwi, skoro to seria. Mamy jednak doświadczenie z innym wydawnictwem, które chciało wydać innego kultowego autora na bogato, mówiąc kolokwialnie. Skończyło się na trzech tomach, choć zapowiadano hucznie całą jego twórczość w tak pięknym wydaniu. W tym przypadku wiemy, że wydawca nie zrobi czytelnika w bambuko i dotrzyma słowa, wyda wszystko to, co zaplanował, więc kolekcja zapowiada się naprawdę cudownie. Do tej pory ukazały się cztery książki: Grona gniewu, Na wschód od Edenu, Myszy i ludzie oraz Ulica Nadbrzeżna / Cudowny Czwartek. Już widzieliśmy zapowiedź Tortilla Flat oraz biografię autora Steinbeck. Wściekły na świat, a to jeszcze wcale nie koniec serii.
To najpiękniejsze wydanie dzieł Steinbecka, bezapelacyjnie.
- Zaczęli się kłócić. Ona chciała mieć w środku zasłony, a on jej na to nie pozwolił, bo przecież tam nie ma okien. Kiedy się kłócili, wszystko było tu słychać, bo ten boiler strasznie rezonuje. To zaczęło ich denerwować jeszcze bardziej. On wtedy powiedział, że w tym kotle nie ma nawet dość miejsca, żeby ją porządnie obić. Teraz on siedzi w kiciu i ma nienaganną opinię u klawiszy, a ona pracuje jako kelnerka w jakiejś obskurnej dziurze w Salinas, czekając aż on wróci. Naprawdę bardzo mili ludzie.
Foto copyright: © Yousuf Karsh
JOHN STEINBECK
(1902-1968)
Amerykański powieściopisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla 1962 za "realistyczny i poetycki dar, połączony z subtelnym humorem i ostrym widzeniem spraw społecznych". Jego najbardziej znane powieści to Grona gniewu, Myszy i ludzie, Na wschód od Edenu i Tortilla Flat. Cudowny Czwartek znalazł się w finale The National Book Award w 1955 roku.
W 1982 roku na postawie Ulicy Nadbrzeżnej i Cudownego Czwartku powstał film w reżyserii Davida S. Warda. W rolach głównych wystąpili Debra Winger i Nick Nolte.
Tytuł: Ulica Nadbrzeżna / Cudowny Czwartek
Autor: John Steinbeck
Wydawnictwo: Prószyński i S-ka
Data wydania: 11.08.2022
Tytuł oryginalny: Cannery Row / Sweet Thursday
Tłumaczenie: Adam Kaska / Krzysztof Obłucki
Premiera: 1945 / 1954
Projekt graficzny serii: Michał Poniedzielski
Projekt graficzny okładki: Remigiusz Wojaczek
Ilustracja na okładce: Sketch of a lying cat by Jean Bernard (1775-1833)
Oprawa: twarda
Liczba stron: 584
Format: 135 x 206 mm
ISBN: 978-83-8295-125-7
POLECAMY RÓWNIEŻ TEGO WYDAWNICTWA:
Drugi omnibus z kolekcji utworów legendarnych braci Strugackich. Powieści Wywrócony świat, Żuk w mrowisku oraz Fale tłumią wiatr składają się na quasi-trylogię, którą w luźną całość łączy postać Maksa Kammerera, kosmonauty, odkrywcy, buntownika, śledczego. W tych różnych rolach Kammerer prowadzi nierówną walkę - w Wywróconym świecie z bezdusznym reżimem manipulującym społeczeństwem na innej planecie za pomocą technologii, w Żuku w mrowisku z bliżej nieokreślonym zagrożeniem dla ludzkości ze strony tajemniczego uciekiniera - zwiadowcy Abałkina, a w Falach… wspomaga młodego śledczego Tojwo Glumowa w demaskowaniu tajemniczej grupy terrorystycznej... WIĘCEJ O KSIĄŻCE
HULTAJ LITERACKI NA FACEBOOKU HULTAJ LITERACKI NA INSTAGRAMIE www.proszynski.pl www.hultajliteracki.pl #johnsteinbeck #ulicanadbrzezna #cudownyczwartek #wydawnictwoproszynskiiska #hultajliteracki #literaturaamerykanska #klasyka #wydawnictwoproszynski #powiesc #ksiazka #nowela #literaturaklasyczna #proszynskiiska #steinbeck #proszynski #steinbeck #recenzja
ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY Z NAMI AUTORÓW I WYDAWCÓW •ZAPOWIEDZI• •PROMOCJE• •PREMIERY• •RECENZJE• •WYWIADY• •PATRONAT MEDIALNY•
hultajliteracki@ivovuco.com +48 698 800 944