Problem z książkami Marka Hłaski polega na tym, że czyta się je zbyt szybko i trzeba szukać kolejnej jego powieści, aby wrócić do czytelniczej równowagi psychicznej. No niestety (albo i stety), ale tak to już jest, że w polskiej literaturze powojennej na pierwszym miejscu jest Hłasko, na drugim Hałsko, na trzecim Hałsko, potem długo, długo nikt i znowu Hłasko. A w dalszej kolejności cała reszta bardziej lub mniej utalentowanych pisarzy. Na szczęście są Iskry, które od jakiegoś czasu wznawiają książki Marka Hłaski i dzięki temu możemy skompletować całą jego twórczość, aby móc znów i znów cieszyć się dorobkiem literackim tego na wskroś genialnego Autora.
Już pierwsze zdania tej książki są tak dobre i tak wymowne, że gdybyśmy nie wiedzieli, kto je napisał, pewnie oszalelibyśmy na punkcie tego autora. Ale przecież my i tak szalejemy na jego punkcie już od kilku dekad. Hultaj Literacki to bardzo złożona komórka tworzona przez czwórkę ludzi, których różni wiek, zainteresowania i sposób życia, ale łączy nas On - Marek Hłasko, człowiek, który zmienił jakość polskiej literatury sprzeciwem wobec schematyzmu i zakłamania literatury socrealistycznej. Czy jest ktoś, kto potrafi pisać dzisiaj tak jak On? Z pewnością, jednak żaden z nich nie będzie drugim Markiem Hłasko, choć pewnie wielu by chciało. Taki człowiek rodzi się raz na milion lat. Pięknie, ale i pokrętnie opowiadał o buncie natury moralnej, znakomicie opisywał środowisko społecznych nizin, w którym panuje beznadzieja i cynizm. Jego bohaterowie żyją marzeniami o zmianie, ale marzenia te zawsze okazują się płonne.
"Nie pytałaś mnie o zdanie, kiedy miałam przyjść na świat."
Wznowione książki Marka Hłaski przez Wydawnictwo Iskry.
Jedna z recenzentek napisała: W usta młodych bohaterów wsadza się tak górnolotne wywody na temat życia, że nie byłam w stanie uwierzyć w postaci, mimo iż zgadzałam się z tym, o czym mówią. I już wiemy, że recenzentka nie rozumie, jak wyglądało życie w czasach, kiedy tworzył Hłasko. To, co wtedy dla wielu ludzi było podłogą, dla młodszych pokoleń jest dzisiaj sufitem. Sklepieniem wysoko nad głowami, na które nikt nawet nie spogląda, bo po co. Biorąc w ręce tego rodzaju powieści, napisane wiele lat temu, kiedy rzeczywistość i sposób myślenia tamtych ludzi były diametralnie różne od tego, co znamy dzisiaj, trzeba być świadomym, że będzie to książka inna pod każdym względem i sprzeczna z dzisiejszymi standardami literackimi. Choć jest to bezsprzecznie beletrystyka, to dzisiaj można tę książkę traktować również jako powieść mentalnie historyczną. Chyba że czytelnik nie zdaje sobie sprawy z tego, kiedy ta książka została napisana i w jakich okolicznościach.
Dwie doskonałe mikropowieści stworzone przez dojrzałego, choć przecież bardzo młodego pisarza. Wykorzystując własne doświadczenia, Hłasko zobrazował tragizm dwóch pokoleń: wojennej młodzieży poszukującej swojego miejsca w socjalistycznym mieście gruzów i boleśnie doświadczonych przez życie degeneratów, szukających schronienia w zatrważająco malowniczej dziczy Kotliny Kłodzkiej.
Język, jakiego Hłasko użył w tych dwóch powiastkach, oraz dialogi, którymi obarczył bohaterów, jest absolutnie wiarygodny i adekwatny do czasów i sytuacji. Tak się składa, że choć jestem najstarszy z całej hultajskiej braci, to niewiele pamiętam z okresu PRL-owskiego, ale znałem ludzi, którzy młodość przeżywali w realiach powojennej Polski i pamiętam bardzo dobrze, że do końca swoich dni mówili tak, jak bohaterowie Ósmego dnia tygodnia, czy Następnego raju. Dzisiaj nikt już tak nie mówi, nikt tak nie pisze i nikt nie jest tak wrażliwy, jak Hłasko czy "jego" Agnieszka, Piotr, Grzegorz czy Warszawiak.
"Baza ludzi umarłych" - Film na podstawie powieści Marka Hłaski: "Następny do raju".
Najlepiej nic nie robić [...] Przynajmniej będzie się miało czyste sumienie, że się w niczym nie uczestniczyło.
ÓSMY DZIEŃ TYGODNIA
Bardzo krótka, ale treściwa przypowieść opowiadająca o dwójce zakochanych ludzi (Agnieszka i Piotr), którzy zamiast być ze sobą, są obok siebie, choć chcieliby, aby było inaczej. Z jednej strony się kochają, lecz wyraźny brak ufności powoduje, że są jak rozmagnetyzowane ferromagnetyki. Walczą jednak o siebie, choć efekty tej walki nie zawsze są współmierne do ich oczekiwań. Historia przesiąknięta alkoholem, zaszczanymi kamienicami, frustracją, ale też marzeniami i trudną miłością.
NASTĘPNY DO RAJU
Brutalna ocena rzeczywistości powojennej Polski. I znów pełna marzeń i alkoholu. Menelska przypowieść o niezrozumieniu, trudach życia i odbudowie kraju, który niczym Feniks próbuje powstać z popiołów, tylko że zamiast Feniksa widzimy tu stłamszony i ogłupiały naród, a zamiast popiołów setki ton absurdu. Powieść bardzo orwellowska, nieco komiczna, lecz podszyta bólem i krzykiem rozpaczy.
Gdyby Chrystus miał ochotę zejść na ziemię po raz drugi, powinien to zrobić dzisiaj - zjadłby coś takiego, o czym nawet Bóg nie ma pojęcia.
Foto: Adam Mottl | Podpis: PAP
MAREK HŁASKO
Marek Hłasko urodził się 14 stycznia 1934 w Warszawie. Zadebiutował opowiadaniem Baza Sokołowska na kartach Almanachu literackiego (1954). Następnie publikował m.in. w „Sztandarze Młodych”, „Nowej Kulturze” i „Twórczości”, zaskarbiając sobie miano cudownego dziecka polskiej literatury. W 1956 roku wydał legendarny tom Pierwszy krok w chmurach. Kolejne utwory – Ósmy dzień tygodnia i Następny do raju, pogłębiały kontestację socrealistycznej produkcji twórczej, umacniając pozycję pisarza w artystycznych kręgach Warszawy. Niezwykłą popularność przyniosła Hłasce legenda agresywnego bon vivanta o prostym, szoferskim rodowodzie. Do kręgu jego przyjaciół należeli m.in. Jerzy Andrzejewski, Wilhelm Mach i Roman Polański, a intymne relacje łączyły go z Hanną Golde, Teresą Iżewska i Agnieszką Osiecką. Poza twórczością pisarską zaangażowany był także w ekranizacje swojej prozy, współpracując przy realizacji Pętli (reż. Wojciech Jerzy Has), Ósmego dnia tygodnia (reż. Aleksander Ford) i Bazy ludzi umarłych (reż. Czesław Petelski) W 1958, po zdobyciu Nagrody Wydawców, lecz objęty nieoficjalnym zakazem druku, wyjechał na stypendium do Francji i nigdy już nie pozwolono mu wrócić do Polski. Podróżując u boku żony, niemieckiej aktorki Sonji Ziemann, po Europie, Izraelu i Stanach Zjednoczonych, nadal tworzył. Do najważniejszych tekstów okresu emigracyjnego zaliczyć należy Brudne czyny, Szukając gwiazd, Opowiem wam o Esther, Sowę, córkę piekarza, a także wspomnieniowych Pięknych dwudziestoletnich. Zmarł 14 czerwca 1969 w Wiesbaden, na skutek przedawkowania środków nasennych i alkoholu, w trakcie prac nad ekranizacją powieści Wszyscy byli odwróceni. Pośmiertnie opublikowano juwenilia pisarza, zbiór listów, a także młodzieńczą powieść Wilk, która miała być debiutem literackim Hłaski. (oprac. Radosław Młynarczyk).
Tytuł: Ósmy dzień tygodnia | Następny do raju
Autor: Marek Hłasko
Wydawnictwo: Iskry
Druk: Drukarnia Wydawnicza im. W.L. Anczyca
Korekta: Jolanta Spodar
Data wydania: 2020-10-21
Premiera: 1957 | 1958
EAN: 9788324410743
ISBN: 978-83-244-1074-3
ISBN e-publikacji: 978-83-244-1083-5
Liczba stron: 352
Opieka edytorska: Agnieszka Dziewulska
Opracowanie graficzne: Janusz Barecki
Wstęp: Radosław Młynarczyk
Zdjęcie na okładce: wykorzystano fotos Tadeusza Romana z filmu Czesława Petelskiego „Baza ludzi umarłych” © Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny
POLECAMY RÓWNIEŻ TEGO WYDAWNICTWA:
„Przecież Filipowicz nie miał biografii” – usłyszałam kiedyś. – „Pisał, łowił ryby i był outsiderem. Co w tym ciekawego?”. Kiedy przyjrzymy się jego życiu, okaże się jednak, że podobnie jak w jego opowiadaniach pozornie nieefektowna szarość mieni się kolorami. Jako pisarz był doceniany, ale jednak ciągle pozostawał na uboczu: twórca krakowski, partner „naszej noblistki” Wisławy Szymborskiej. A tymczasem to był autor pierwszorzędny i – jak mawiał Jerzy Pilch – rasowy, mistrz krótkiej formy, do którego się pielgrzymowało... WIĘCEJ O KSIĄŻCE
#marekhlasko #osmydzientygodnia #nastepnydoraju #wydawnictwoiskry #iskry #literaturapolska #klasykaliteratury #hultajliteracki #recenzja #haloradio #halotusieczyta #powiesc #premiera ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY AUTORÓW I WYDAWCÓW
•ZAPOWIEDZI•
•PROMOCJE•
•PREMIERY•
•RECENZJE•
•WYWIADY•
•PATRONAT MEDIALNY•
vuco@halo.radio
+48 698 800 944
Comentários